Του David Francis
Δεν αποτελεί έκπληξη η νίκη της Angela Merkel στις εκλογές της Γερμανίας την περασμένη εβδομάδα. Αλλά η διαφορά με την οποία αυτή και η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση κέρδισαν, έχει σοκάρει και τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές της Merkel.
Παρά το ότι οι δημοσκοπήσεις πριν από τις εκλογές άφηναν να εννοηθεί ότι οι αντίπαλοί της κέρδιζαν έδαφος, η Merkel και το CDU ήρθαν πολύ κοντά στο να κατακτήσουν τον έλεγχο όλη της γερμανικής κυβέρνησης. Δεν το κατάφεραν για λίγο, και τώρα βρίσκονται στη διαδικασία της δημιουργίας μιας κυβέρνησης συναπισμού με τους Σοσιαλδημοκράτες.
Η Merkel έχει ξεκάθαρα εντολή να ηγηθεί της Γερμανίας. Και λόγω της ισχύς της γερμανικής οικονομίας, μια εντολή να ηγηθεί της Γερμανίας είναι μια εντολή να ηγηθεί της Ευρώπης. Αλλά μέχρι τώρα, έχει δείξει ελάχιστο ενδιαφέρον για αυτό. Αντί να παίρνει θαρραλέα μέτρα για να οδηγήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση έξω από την κρίση χρέους της, η Merkel έχει υιοθετήσει μια αποσπασματική προσέγγιση. Έχει λάβει πρόσθετα μέτρα που έχουν βοηθήσει να αποφευχθεί η καταστροφή βραχυπρόθεσμα, αλλά έκανε λίγα για να λύσει τα διαρθρωτικά προβλήματα που μαστίζουν τα μέλη της ΕΕ όπως η Ιταλία και η Ισπανία.
Αυτού του είδους η ηγεσία «κέρδισε» τους Γερμανούς πολίτες, αλλά υπήρξε πολύ απογοητευτική για τους Ευρωπαίους εκτός Γερμανίας. Ήταν επίσης απογοητευτικό για τους Αμερικανούς στην Ουάσιγκτον, οι οποίοι λαχταρούν η Merkel να επωμιστεί το φορτίο της ευρωπαϊκής ηγεσίας. Όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Barack Obama θέλει να καλέσει την Ευρώπη, θέλει να καλέσει το Βερολίνο. Αλλά αυτό δεν είναι το θέμα.
Η απροθυμία της Merkel να καταλάβει ηγετική θέση στην ΕΕ θα μπορούσε να είναι ένας λόγος για την ψυχρή σχέση της με τον Obama. Οι δυο τους υπήρξαν εγκάρδιοι, αλά ποτέ δεν ανέπτυξαν την ισχυρή σχέση που πολλοί θεωρούσαν ότι είναι δυνατή όταν εκατό χιλιάδες Γερμανοί υποδέχτηκαν τον Obama στο Βερολίνο το 2008.
Σε όλη τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ, ο Obama και οι σύμβουλοί του ήθελαν μια πιο ισχυρή απάντηση από τη Γερμανία, αλλά δεν την έλαβαν ποτέ. Τώρα που τα χειρότερα της κρίσης έχουν περάσει, θέλουν η Γερμανία να είναι μια πιο ισχυρή φωνή σε ζητήματα όπως η Συρία. Αλλά όπως αποδεικνύει η αρχική άρνηση της Merkel να υπογράψει μια διακήρυξη καταδίκης του Σύριου προέδρου Bashar al-Assad για τη φερόμενη χρήση χημικών, η Merkel είναι απρόθυμη να κάνει ακόμη και συμβολικές χειρονομίες που να απαιτούν από την ίδια να λάβει μια σταθερή θέση (μετά από πολιτικές πιέσεις, αργότερα υπέγραψε τη διακήρυξη).
Το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ της Γερμανίας και των ΗΠΑ είναι αντιπροσωπευτικό του αυξανόμενου χάσματος μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης. Αυτό το χάσμα έχει αυξηθεί από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, αλλά επιταχύνθηκε εξαιτίας των «τρελών» κινήσων του πρώην προέδρου George W. Bush. Πολλοί ήλπιζαν ότι ο Obama θα βοηθούσε στο να ξαναχτιστεί η διατλαντική γέφυρα, αλλά οι αποκαλύψεις σχετικά με την επιτήρηση και η γενικότερη ευρωπαϊκή απογοήτευση προς τον Αμερικανό πρόεδρο, έχουν διευρύνει το χάσμα. Ο Obama έχει εμφανιστεί ενοχλημένος από την έλλειψη συντονισμένης αντίδρασης στην κρίση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη τώρα έχουν διαφορετικές γνώμες για τα μεγάλα διεθνή ζητήματα που κυριαρχούν στις παγκόσμιες υποθέσεις. Η απροθυμία της Ευρώπης να αποκτήσει ισχυρή βάση και να μιλήσει με ενιαία φωνή, μαζί με την γερμανική απροθυμία να ηγηθεί, απογοητεύει την Ουάσιγκτον. Η άρνηση της Ουάσιγκτον να ασχοληθεί πιο βαθιά με την Ευρώπη και τη Γερμανία, απογοήτευσε το Βερολίνο.
Αυτή τη στιγμή, το μόνο σημαντικό θέμα στο οποίο έχουν και οι δύο ενεργά εμπλοκή, είναι οι εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για το Διατλαντικό Εμπόδιο και την Επενδυτική Εταιρική Σχέση. Κάθε πλευρά μπορεί να επωφεληθεί από τη συμφωνία, επομένως ελπίζουμε ότι θα έλθει μια συμφωνία.
Αλλά εκτός από αυτό, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη είναι «χωρισμένοι». Η αμερικανική προσοχή στρέφεται τώρα σταθερά στην Ασία. Οι αμερικανικές αμυντικές περικοπές αποδυναμώνουν περαιτέρω το ΝΑΤΟ, μια συμμαχία της οποίας η σημασία έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια. Καθώς οι μνήμες της πτώσης του Βερολίνου ξεθωριάζουν, το ίδιο κάνει και η σημασία της σχέσης ΗΠΑ-ΕΕ.
Χωρίς σημαντική επένδυση από τον Obama ή τη Merkel, η διατλαντική σχέση θα παραμείνει φιλική. Αλλά δεν θα είναι ζωτικής σημασίας.
πηγή
Δημοσίευση σχολίου